Thomas Lambert Schenkel en Giordano Bruno. Een commercieel motief voor cryptische teksten over geheugenkunst

Résumé En Fr Nl

Thomas Lambert Schenkel and Giordano Bruno : a Commercial Motive for Cryptic Writings on the Art of Memory. This article focuses on the way in which magic, art of memory and cryptic writing were intertwined during the sixteenth century. Several mnemonic works of Thomas Lambert Schenkel, a renowned master in the art of memory who was suspected of magic, are taken into consideration. From Schenkels biography and his Apologia (written after his mnemonics were suspect of magic) it appears that the cryptic style of his mnemonic works, served well commercial goals. This observation raises the question whether the cryptic style of the mnemonic works of the philosopher Giordano Bruno – whose work still brings about controversies with regard to the relation between art of memory and magic – served a similar aim. A hitherto unnoticed reference to Bruno by Schenkel, together with some depositions taken from the documents of Bruno’s inquisitorial trial, confirm this conjecture.

Thomas Lambert Schenkel et Giordano Bruno : un motif commercial pour des écrits cryptiques sur l’art de la mémoire. Cet article se concentre sur la manière dont la magie, l’art de la mémoire et la cryptographie pouvaient être entremêlés au XVIe siècle. Plusieurs livres mnémotechniques de Thomas Lambert Schenkel, à son époque maître renommé de cet art, soupçonné de magie, y sont étudiés. La biographie de Schenkel et son Apologie (écrite après que son art avait été soupçonné de magie) suggèrent que le style cryptique de ses livres mnémotechniques avait un but commercial. À la suite de cette observation, la question se pose de savoir si le style cryptique des livres sur l’art de la mémoire du philosophe Giordano Bruno – le rapport entre son art de la mémoire et ses écrits sur la magie est toujours source de controverses – servait le même objectif. Une référence, restée inaperçue jusqu’aujourd’hui, de Schenkel à Bruno, ainsi que quelques témoignages lors du procès inquisitorial de Bruno, confirment cette supposition.

Dit artikel spitst zich toe op de wijze waarop magie, geheugenkunst en cryptische stijl in de zestiende eeuw met elkaar verbonden waren. Enkele geheugenwerken van Thomas Lambert Schenkel, in zijn tijd een befaamd meester in de geheugenkunst die in verdenking werd gesteld van magie, worden onder de loep genomen. Uit Schenkels biografie en zijn Apologia (geschreven nadat zijn geheugenkunst verdacht werd van magie) blijkt dat de cryptische stijl waarin zijn geheugenwerken opgesteld waren commerciële doeleinden kon dienen. Deze vaststelling doet de vraag rijzen of de cryptische stijl van de geheugenwerken van de filosoof Giordano Bruno – wiens werk tot op heden controverses veroorzaakt omtrent de verhouding tussen magie en geheugenkunst – een gelijkaardige functie vervulde. Een totnogtoe ongekende verwijzing van Schenkel naar Bruno en enkele getuigenissen op Bruno’s proces bevestigen dit vermoeden.