Ο θησαυρός Ουγγρί, 1892 (IGCH 121) : Χρυσά και αργυρά νομίσματα αττικού βάρους στην πρώιμη ελληνιστική Πελοπόννησο

Résumé Fr En El

Les monnaies d’or et d’argent de poids attique sont particulièrement nombreuses dans le Péloponnèse depuis les dernières décennies du ive s. av. J.-C. et témoignent de la participation des Péloponnésiens aux expéditions d’Alexandre, de l’implication de la région dans les luttes des Diadoques et des Épigones, ainsi que de l’affrontement des Grecs méridionaux avec les Macédoniens. Comme on peut en juger d’après la composition des trésors enfouis après 330 av. J.-C., les monnaies de poids attique sont majoritaires dans le Péloponnèse, du moins pour ce qui concerne la richesse thésaurisée, sans qu’aient été pour autant exclues de la circulation les frappes antérieures qui avaient alimenté jusque-là la circulation monétaire, d’étalon éginétique avant tout. Le rôle nouveau tenu par l’étalon attique s’explique par la production, après 310 av. J.-C., d’émissions dans cet étalon, ouvrant ainsi un nouveau chapitre de l’histoire monétaire du Péloponnèse, qui n’est que la manifestation d’un nouvel environnement idéologique, politique et économique au début de l’époque hellénistique.

The prevalence of the gold and primarily silver coinages in the Attic weight standard in the Peloponnese since the last decades of the 4th c. BC onwards is particularly noteworthy. They comprise concrete evidence of the Peloponnesians’ participation in Alexander’s campaigns and the area’s involvement in the military conflicts of the Successors as well as of the southern Greeks against the Macedonians. Based on the composition of hoards concealed after 330 BC, it is ascertained that the Attic weight coins were predominant in the monetary economy of the Peloponnese —at least in terms of hoarded wealth— without driving out of circulation earlier issues in mainly the Aeginetan standard, common, until then, in the region. The significance of their role becomes apparent in their production by local mints after 310 BC. Undeniably, the Attic weight issues constitute an important chapter in the history of coinage in the Peloponnese, a result of ideological, political and economic factors that marked the early Hellenistic period.

Τα χρυσά και κυρίως τα αργυρά νομίσματα στον αττικό σταθμητικό κανόνα έχουν σημαντικότατη παρουσία στην Πελοπόννησο από τις τελευταίες δεκαετίες του 4ου αι. π.Χ., απόρροια της συμμετοχής Πελοποννησίων στις εκστρατείες του Αλεξάνδρου και της εμπλοκής της περιοχής στις πολεμικές αναμετρήσεις των Διαδόχων και των Επιγόνων, καθώς και των νότιων Ελλήνων εναντίον των Μακεδόνων. Όπως διαπιστώνεται από τη σύνθεση των θησαυρών που καταχώθηκαν μετά το 330 π.Χ., τα αττικού βάρους νομίσματα κυριαρχούν στην εγχρήματη οικονομία της Πελοποννήσου –τουλάχιστον όσον αφορά στη μορφή του αποθησαυρισμένου πλούτου– επιτρέποντας παράλληλα την ύπαρξη προγενέστερων κοπών, αντιπροσωπευτικών της μέχρι τότε πελοποννησιακής νομισματικής πρακτικής. Η σπουδαιότητα του ρόλου τους καταδεικνύεται και από την περιστασιακή έκδοσή τους από τοπικά νομισματοκοπεία μετά το 310 π.Χ. Χωρίς αμφιβολία, πρόκειται για ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία του νομίσματος στην Πελοπόννησο, αποτέλεσμα των ιδεολογικών, πολιτικών και οικονομικών δεδομένων της πρώιμης ελληνιστικής εποχής.