Η κυτταρολογική εξέταση του λεμφογαγγλίου στο σκύλο και τη γάτα Lymph node cytology in the dog and cat El En

Résumé El En

Η κυτταρολογική εξέταση των λεμφογαγγλίων χρησιμοποιείται ευρύτατα στην κλινική πράξη λόγω της αξιοπιστίας και του χαμηλού της κόστους. Η εστιακή ή γενικευμένη λεμφογαγγλιομεγαλία και η κλινική σταδιοποίηση των μεταστατικών νεοπλασμάτων είναι οι κυριότερες ενδείξεις για την πραγματοποίησητης εξέτασης αυτής. Τα επιφανειακά και ψηλαφήσιμα (υπογνάθια, προωμοπλατιαία, μασχαλιαία, ιγνυακά και βουβωνικά) λεμφογάγγλια εξετάζονται συχνότερα, ενώ τα εν τω βάθει (π.χ. μεσεντέρια, μεσοπνευμόνια, υποσφυϊκά) κατά κανόνα απαιτούν υπερηχοτομογραφική καθοδήγηση ή χειρουργική προσπέλαση τηςπεριοχής τους. Η λήψη οπού λεμφογαγγλίου γίνεται με παρακέντηση με λεπτή (25-2IG) βελόνη και τα αποτυπώματα σε τομή λεμφογαγγλίου υστέρα από την εξαίρεση του. Στα φυσιολογικά λεμφογάγγλια κυριαρχούν τα μικρά λεμφοκύτταρα (>80% του κυτταρικού πληθυσμού), ενώ τα ενδιάμεσα και τα μεγάλα λεμφοκύτταρ ααπαρτίζουν περίπου το 15% του κυτταρικού πληθυσμού. Πλασμοκυτταρα, ουδετερόφιλα, εωσινόφιλα, μακροφάγα και σιτευτικά κύτταρα παρατηρούνται σε πολύ μικρότερους αριθμούς. Με βάση τα κυτταρολογικά κριτήρια, η λεμφαδενοπάθεια μπορεί να χαρακτηριστεί ως υπερπλαστική, φλεγμονώδης ή νεοπλασματική. Στην πρώτη, στην οποία ο λεμφοειδής ιστός ενεργοποιείται κατά την έκθεση σε διάφορα αναγονικά ερεθίσματα (π.χ. λεϊσμανίωση), κυριαρχούν τα μικρά λεμφοκύτταρα (>50% του κυτταρικού πληθυσμού), ενώ παρουσιάζουν μέτρια αύξηση τα ενδιάμεσα/μεγάλα λεμφοκύτταρα και τα πλασμοκυτταρα. Στη λεμφαδενίτιδα,που παρατηρείται συχνότερα στις βακτηριδιακές, μυκητιακές και πρωτοζωϊκές λοιμώξεις, το ίδιο το λεμφογάγγλιο ή μαζί με την περιοχή που παροχετεύει διηθούνται από φλεγμονικά κύτταρα ώστε να χαρακτηρίζεται ως ουδετεροφιλική ή πυώδης, εωσινοφιλική, κοκκιωματώδης ή πυοκοκκιωματώδης. Η συχνότερη νεοπλασματική λεμφαδενοπάθεια είναι το λέμφωμα, στο οποίο υπερτερούν(>50% του κυτταρικού πληθυσμού) τα ενδιάμεσα και τα μεγάλα λεμφοκύτταρα. Στη μεταστατική λεμφαδενοπάθεια τα λεμφογάγγλια διηθούνται από «αλλοδαπά» (π.χ. επιθηλιακά, μεσεγχυματικά) ή «γηγενή» (π.χ. σιτευτικά) κύτταρα, τα οποία όμως πληρούν τα κριτήρια της κακοήθειας. Εφόσον δεν μπορεί να τεθεί ασφαλής διάγνωση με την κυτταρολογική εξέταση, επιβάλλεται η βιοψία και η ιστοπαθολογική εξέταση του λεμφογαγγλίου.

Lymph node (LN) cytology, a cost-effective and highly rewarding diagnostic technique, is performed routinely in the everyday practice. Localised or generalised lymphadenomegaly and clinical staging of malignant tumors comprise the main indications of this valuable diagnostic modality. The superficial and easily palpated submandibular, prescapular and popliteal LN can be easily positioned, while internal LN (i.e. mediastinal, mesenteric, sublumbar) may necessitate a surgical exploration or ultrasound guidance. Fine-needle biopsy and imprint smears from excised LN are the most common techniques to obtain the necessary material. Small lymphocytes constitute more than 80% of the normal LN population, with medium and large lymphocytes making up approximately the 5-15% of it. The occasional presence of plasma and mast cells, neutrophils, eosinophils and macrophages can also be noticed. Lymphadenomegaly, either localised or generalised, is mainly due to hyperplasia, inflammation or neoplasia. Hyperplastic LN may appear normal cytologically, but typically, small lymphocytes predominate (>50% of nucleated cells [NC]), in the context of a moderate increase of medium/large lymphocytes (5% of NC). Hyperplastic lymphadenopathy is indicative of a lymphoid proliferation secondary to a local (e.g. deep staphylococcal pyoderma) or generalised (e.g. leishmaniosis) antigenic stimulation. In primary or secondary lymphadenitis, LN are infiltrated by increased numbers of inflammatory cells, the predominance of which define the neutrophilic or purulent, eosinophilic, granulomatous or pyogranulomatous inflammation. Bacterial (e.g. Mycobacterium sp.), fungal (e.g. Histoplasma capsulatum) and protozoal (e.g. Leishmania infantum) infections, represent the leading etiologies of canine and feline lymphadenitis. In lymphoma, the most common neoplastic lymphadenopathy in both animal species, the predominance of medium and large (> 50% of NC) immature lymphocytes is observed. Metastatic neoplasia can be documented when non-lymphoid malignant cells (i.e. epithelial, mesenchymal) or increased numbers of normally present cells (i.e. mast cells), also bearing malignant features, are detected on LN cytology. Failure to establish a definitive diagnosis on LN cytology warrants a surgical biopsy and histopathology.