MẠNG LƯỚI ĐƯỜNG HẺM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG QUÁ TRÌNH HIỆN ĐẠI HÓA DỰ ÁN PHÁT TRIỂN CỤC BỘ, THÁCH THỨC CHUNG CHO TOÀN ĐÔ THỊ

Résumé Vi

Mặc dù vắng mặt trong phần lớn đồ án quy hoạch của Thành phố, những con hẻm lại là cốt lõi của khung đô thị TP.HCM và tạo nên không gian sống của gần 85% dân số. Mật độ dân số trong hẻm phố rất cao, có thể lên tới 80.000 người/km2, khiến công tác hiện đại hóa và mở rộng lộ giới hẻm trở nên vô cùng phức tạp. Mục tiêu của bài viết này là tìm hiểu những biến đổi đô thị đương đại đang diễn ra trong những “góc khuất của siêu đô thị” tại TP.HCM: những hẻm phố, còn rất ít được nhắc tới trong các công trình nghiên cứu.Để làm được điều đó, cần xem xét những giai đoạn hiện đại hóa khác nhau của trung tâm đô thị lịch sử, vốn đã trải qua một giai đoạn tăng trưởng liên tục và không nằm trong khuôn khổ của các dự án quy hoạch. Về phương diện quản trị đô thị, việc nghiên cứu khía cạnh này có thể giúp nhấn mạnh vai trò ngày càng quan trọng của cơ quan quản lý cấp quận/huyện – đơn vị có trách nhiệm bảo trì – và hiện nay được giao thêm trách nhiệm hiện đại hóa – mạng lưới đường hẻm. Thông qua việc đối chiếu, so sánh trường hợp của 6 phường tại TP.HCM, bài viết cho thấy mức độ đa dạng rất cao về không gian-xã hội của các hẻm phố và lộ trình phát triển rất riêng của mỗi khu phố trong bối cảnh hiện đại hóa đương đại.