Negotiating the Marketplace of Comfort: Secularists Confront New Paradigms of Death and Dying in Twentieth-Century Britain

Résumé Fr Nl

Négocier le ‘ marché du confort’ : les libres penseurs face à de nouveaux paradigmes concernant la mort en Angleterre au XXe siècle. La mort laïque en Angleterre s’est fait une place viable dans la société de la fin du XIXe siècle. Les libres penseurs avaient la possibilité d’échapper aux services funéraires théistes, mais il n’existait aucune ‘ terre promise’ pour les approches non religieuses envers la mort au cours du XXe siècle. Le christianisme ainsi que les approches non-rationnelless à l’égard de la mort adaptèrent rapidement leur message sur la mort et l’au-delà et créèrent un ‘ marché du confort’ où ils espéraient attirer des adhérents grâce à de nouvelles offres théologiques et philosophiques. Les libres penseurs anglais ont dû s’adapter à ce nouveau monde. À la fin du XXe siècle ils ont saisi eux mêmes l’essence de ce que le ‘ marché du confort’ pouvait apporter. Ainsi faisant, le message purement rationnel dans l’organisation des funérailles laïques devient moins important que la satisfaction et le confort qui peuvent être offerts aux individus.

Onderhandelen in een ‘ markt van troost’ : vrijdenkers confronteren nieuwe paradigma’s rond sterven en dood in Engeland tijdens de 20e eeuw. De vrijzinnige doodsbeleving had een duidelijke plaats verworven in de Engelse samenleving op het einde van de 19e eeuw. Vrijdenkers waren in staat om hun eigen uitvaartceremonies vorm te geven, maar van een seculier ‘ beloofd land’ met wijdverspreide niet-religieuze ideeën en praktijken rond de dood was tijdens de 20e eeuw geen sprake. Christelijke en nietrationele manieren van omgang met de dood en het hiernamaals werden met aangepaste boodschappen actief in een ‘ markt van troost’, waarbij werd gehoopt op een zo groot mogelijk publiek. Engelse vrijdenkers dienden zich aan deze nieuwe context aan te passen en tegen het einde van de 20e eeuw hadden ook zij de voordelen van deze ‘ marktplaats’ ondervonden. De rationalistische boodschappen in burgerlijke begrafenissen werden teruggeschroefd in functie van een flexibel aanbod van troost en voldoening voor de nabestaanden.