Problem religii w polskich dziennikach intymnych

Résumé Pl En

Książka jest poświęcona interpretacji pism intymnych S. Brzozowskiego, K.L. Konińskiego i H. Elzenberga oraz zawartej w nich myśli religijnej autorów w szerokim kontekście intymistyki polskiej oraz (zwłaszcza) francuskiej refleksji o dzienniku intymnym jako gatunku piśmienniczym. Ukazuje głęboki związek pomiędzy rozumieniem/konstruowaniem własnej tożsamości w dziennikach a oryginalną filozofią religii / teologią wybranych myślicieli. Poszczególne jej tezy są ugruntowane w badaniu formy, jaką jest dziennik intymny, i jej znaczeń ustalonych nie tylko w refleksji kulturoznawczej, ale także antropologicznej, socjologicznej czy psychoanalitycznej. Próbując uchwycić stosunek autorów do religii - bardzo osobisty i powiązany z całym ich życiem, nie tylko namysłem teoretycznym, jak twierdzi - autorka posługuje się w pracy kategorią ja dziennika intymnego, rozumiejąc je nie tylko jako "ja" stematyzowane w dzienniku, ale przede wszystkim jako "ja" implikowane tekstu. Taka perspektywa badawcza pozwoliła jej wypracować szereg ciekawych tez na temat roli dziennika w życiu tych autorów i z tej perspektywy zbadać ich rozumienie religii. Autorka osadza je także w szerszym kontekście kultury polskiej, wykazując zarazem oryginalność refleksji religijnej wybranych autorów, jak ich związek z polską tradycją prowadzenia dzienników osobistych. (Dr hab. Anna Kurska)

This book is dedicated to interpreting the private writings of S. Brzozowski, K. L. Koniński and H. Elzenberg, as well as the religious ideology of the authors featured in those texts, in a wider context of Polish intimism and (especially) the French thoughts on the private diary as a literary genre. The work reveals a deep connection between understanding/constructing of one’s own identity in diaries and the original philosophy of religion/theology of selected thinkers. Its individual theses are founded on the study of the form that a private genre constitutes, as well as its meanings, based not only in ideas related to cultural studies, but also to anthropology, sociology or psychoanalysis. In endeavouring to capture the writers’ outlooks on religion (a very intimate one, connected to their entire lives, and not merely to their theoretical musings, as the author of the book suggests), the author uses the category of the ‘I’of the private diary in her work. This is understood not as an ‘I’ systematised within the diary, but above all as the implied ‘I’ of the text. This scholarly perspective allows the author to arrive at several interesting theses on the topic of the role of the diary in the lives of these authors, and to analyse their understanding of religion from this angle. The author also situates them in the wider context of Polish culture, demonstrating at the same time the originality of the religious reflection of selected authors, and their relationship to Polish tradition of keeping private diaries. (Dr hab. Anna Kurska)