Les conditions de la production monétaire dans le Péloponnèse durant l’Antiquité : Ateliers civiques ou ateliers « indépendants » ?

Résumé Fr En El

On considère habituellement que chaque cité grecque disposait de son propre atelier monétaire pour réaliser ses émissions. Les similitudes stylistiques et les identités de marques monétaires relevées entre les monnaies argiennes et les autres productions du Péloponnèse à l’époque classique révèlent, au contraire, que des ateliers ont manifestement travaillé pour plusieurs cités différentes. D’autres indices de même nature laissent penser que ce mode d’organisation des frappes en ateliers « indépendants » était en place dans cette région depuis l’adoption de la monnaie à la fin de l’époque archaïque et jusqu’à l’époque de Septime Sévère au moins. Dans ces conditions, l’étude des monnaies argiennes ne peut pas être envisagée séparément de celle des autres monnayages péloponnésiens, ouvrant ainsi la voie à une numismatique des « grands ensembles ».

It is generally held that each Greek city possessed its own mint to strike its coins. However, stylistic similarities as well as identities of mint marks between Argive coins and other Peloponnesian coinages of the Classical period reveal that in this region mints obviously worked for several different cities. Similar evidence suggests that this pattern of coin production was in place there from the inception of coinage in the late Archaic period until at least the Severan era. In such a scheme, Argive coins cannot be considered separately from other Peloponnesian coinages, thus paving the way for a “large set” numismatic.

Είναι γενικά αποδεκτό ότι κάθε πόλη της Ελλάδας διέθετε το δικό της νομισματοκοπείο για να πραγματοποιεί τις νομισματικές της εκδόσεις. Όμως, στυλιστικές ομοιότητες καθώς και η παρουσία των ίδιων συμβόλων εργαστηρίων, ανάμεσα σε νομίσματα του Άργους και σε νομίσματα άλλων πόλεων της Πελοποννήσου στην κλασσική εποχή, υποστηρίζουν την θέση ότι τα εργαστήρια–νομισματοκοπεία, πραγματοποιούσαν εκδόσεις διαφόρων πόλεων. Άλλες ενδείξεις της ίδιας φύσεως επιτρέπουν να υποθέσουμε ότι αυτή η πρακτική των« ανεξάρτητων »νομισματοκοπείων λειτούργησε στην Πελοπόννησο από την έναρξη της νομισματικής δραστηριότητας, δηλαδή στο τέλος της αρχαϊκής εποχής και τουλάχιστον μέχρι την εποχή του Σεπτιμίου Σεβήρου. Υπό αυτές τις συνθήκες, η μελέτη των νομισμάτων του Άργους δεν μπορεί να απομονωθεί άλλα επιβάλλεται να πραγματοποιηθεί σε συσχετισμό με τις άλλες πελοποννησιακές κοπές, ανοίγοντας το δρόμο για τη νομισματική μελέτη μεγάλων« νομισματικών συνόλων ».