Het gebruik van de gemeentelijke administratieve sancties door de Brusselse gemeenten

Résumé Nl Fr En

Met de wetten van 1999 en 2004 betreffende de invoering van gemeentelijke administratieve sancties (kortweg GAS-wetgeving) hebben gemeenten nieuwe juridische instrumenten gekregen om overlastfenomenen krachtdadiger te kunnen aanpakken. Voortaan kunnen gemeenten voor gedragingen die een inbreuk uitmaken op de openbare orde (netheid, veiligheid en rust) of die “openbare overlast” veroorzaken, een bestuurlijke sanctie tot 250 euro opleggen. In deze bijdrage wordt nagegaan hoe de 19 gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dit lokaal “overlastrecht” invullen. Vastgesteld wordt dat er veel verschillen zijn op het vlak van zowel de inhoud, de procedure en modaliteiten van de gemeentelijke administratieve sancties (bemiddeling, de vaststelling, bedragen), als van de keuze voor beboeting of bestraffing. Hoewel de facto een zekere uniformisering van het Brussel – se politie – en veiligheidswezen heeft plaatsgevonden en het Gewest hier en daar bijstuurt, heeft het Brussels Gewest behoefte aan een grotere institutioneel verankerde regierol.

Grâce aux lois de 1999 et 2004 relatives à l’instauration de sanctions administratives communales (en abrégé la législation SAC), les communes se sont vu doter de nouveaux instruments juridiques leur permettant de traiter avec plus d’efficacité les phénomènes de nuisance. Désormais, elles peuvent frapper d’une sanction administrative allant jusqu’à 250 euros les comportements qui constituent une atteinte à l’ordre public (propreté, sécurité et repos) ou qui provoquent des « nuisances publiques ». Dans cet article, nous examinons comment les 19 communes de la Région de Bruxelles-Capitale exercent ce « droit des nuisances ». On constate de nombreuses divergences entre elles tant au plan du contenu, de la procédure, des modalités des sanctions administratives (médiation, constatation, montants) que sur le plan de la peine (amende administrative ou peine policière). Bien qu’une certaine uniformisation se soit installée de facto, il est nécessaire de reconnaître à la Région bruxelloise un rôle officiel de gestionnaire plus important.

The laws of 1999 and 2004 concerning the implementation of municipal administrative sanctions (in short GAS legislation) gave local authorities new legal instruments to act more vigourously against phenomena of nuisance. Local authorities can now impose an administrative fine of up to 250 euros for behaviour which is contrary to public order (cleanliness, safety and quiet enjoyment) or which causes “public nuisance”. This publication purports to assess how the 19 municipalities of Brussels Capital Region formulate and apply this local “nuisance law”. Many differences emerge in terms of the content, the procedure and the modalities of municipal administrative sanctions (mediation, taking the minutes, amounts) and in terms of the choice between fines or police punishments. Even though some de facto harmonisation has taken place among Brussels police and security matters and the Region intervenes to make adjustments where necessary, the Brussels Region needs more institutionally-based guidance.