L'administration financière des epi ta iera à Délos : une théorie nouvelle

Résumé El Fr

Οταν το 167/6, το αθηναϊκό προσωπικό που ήταν επί κεφαλής της διαχείρησης των δηλιακών ιερών και της περιουσίας του Απόλλωνα (οι «επί τα ιερά») ανέλαβε τα διάφορα ταμεία που διαχειρίζονταν ή διατηρούσαν οι ιεροποιοί της Ανεξαρτησίας (δημόσιο ταμείο, ιερό ταμείο, τρεχούμενα κεφάλαια) μοιράστηκαν τα ποσά που περιείχαν αυτά τα ταμεία σε δύο μέρη : οι αττικές δραχμές και οι δραχμές του Αλεξάνδρου αφέθηκαν στη θέση τους* τα άλλα νομίσματα, στην πλειοψηφία τους ροδιακού προτύπου, κατανεμήθηκαν μέσα σε πίθους με ομοιογενές περιεχόμενο του οποίου η καταγραφή βρίσκεται στα αρχεία. Το περιεχόμενο αυτών των πίθων παρέμεινε άθικτο. Για ποιο λόγο οι διαχειριστές ακολούθησαν αυτή την τακτική ; Αναφέρθηκε η συντηρητική στάση που ενέπνεαν οι θρησκευτικές αναστολές ή ακόμα η δημιουργία ενός αποθεματικού κεφαλαίου σύμφωνα με το παράδειγμα των ιεροποιών. Ο Τ. απέδειξε ότι οι « επί τα ιερά » υπάκουσαν στη λογική των πραγμάτων και αφαίρεσαν από τα ταμεία όλα τα νομίσματα των οποίων απαγορευόταν η κυκλοφορία από το κλειστό νομισματικό σύστημα της Αθήνας. Το σύστημα αυτό ήταν μάλιστα τόσο αυστηρό ώστε απέκλειε τα τετράδραχμα της Ερέτριας, που εν τούτοις είχαν εκδοθεί πάνω στο αττικό πρότυπο.

Lorsque, en 167/6, les fonctionnaires athéniens préposés à l'administration des sanctuaires déliens et de la fortune d'Apollon (οι επί τα Ιερά), prirent possession des différentes caisses gérées ou conservées par les hiéropes de l'Indépendance (caisse publique, caisse sacrée, fonds de roulement), ils firent des espèces contenues dans ces caisses deux parts : les drachmes attiques et les drachmes d'Alexandre furent maintenues en place ; mais les autres monnaies, en majorité d'étalon rhodien, furent alloties dans des jarres de contenu homogène dont les archives nous livrent l'inventaire. Le contenu de ces jarres est toujours resté intact. Pourquoi les administrateurs ont-ils procédé ainsi? On a invoqué un conservatisme inspiré par des scrupules religieux ou encore le parti de constituer un fonds de réserve à l'exemple des hiéropes. T. a montré qu'en réalité les επί τα ιερά ont obéi à la logique des choses et extrait des caisses toutes les monnaies dont la circulation n'était pas autorisée par le système monétaire fermé d'Athènes. Ce système était même peut-être si strict qu'il excluait les tétradrachmes d'Érétrie, pourtant frappés sur l'étalon attique.