Fiche du document
1991
Copyright PERSEE 2003-2023. Works reproduced on the PERSEE website are protected by the general rules of the Code of Intellectual Property. For strictly private, scientific or teaching purposes excluding all commercial use, reproduction and communication to the public of this document is permitted on condition that its origin and copyright are clearly mentionned.
Citer ce document
Bogusław Bakuła et al., « Tendances auto-réflexives dans la prose polonaise après 1956 », Revue des Études Slaves, ID : 10.3406/slave.1991.5988
Métriques
Partage / Export
Résumé
Autorefleksyjne tendencje w prozie polskiej po roku 1956 Po roku 1956 polska powieść, odbudowując zerwane przez wojnę i stalinizm więzy z tradycją rodzimą i kulturą europejską, tworzy własny klimat i specyficzne formy artystycznego wyrazu. Do literatury wkracza w roli jednej z istotniejszych tendencji orientacja autotematyczna, eksponująca osobę pisarza, proces twórczy i rozliczne problemy pisarstwa. Powieściowy autotematyzm połączony z autobiografizmem i stymulowany potrzebą unowocześnienia eksperymentu literackiego, nie jest jednak ucieczką w królestwo wygodnej metafikcji. Wielu wybitnych pisarzy, takich jak Andrzejewski, Parnicki, Choromański, Brandys, Białoszewski, Różewicz, a na emigracji Gombrowicz, łączyło sprawę samoświadomości twórczej z doświadczeniem historycznym zbiorowości żyjącej w warunkach ustroju totalitarnego, lub w układzie reifikujących osobę ludzką przymusów kulturowych. Autotematyzm stał się fundamentem dla powracających do refleksji artystycznej zagadnień etycznych, politycznych, filozoficznych. W jego obrębie można wyodrębnić kilka typowych orientacji : rozrachunkową, metodologiczną, kulturoznawczą, egzystencjalną, psychiatryczną, ludyczną. Tworzą one układ wartości i punktów odniesienia charakterystyczny dla rozwoju polskiej prozy powieściowej po roku 1956.