« Le roi Alexandre étant stratège »

Résumé Fr El En

L’inscription IG VII, 3206, connue de longue date, est une consécration faite à Orchomène par des cavaliers béotiens de retour de l’expédition d’Alexandre le Grand. Elle n’a pas fait l’objet de nouvelle édition depuis sa première publication par P. Foucart en 1879. Le présent article vise à proposer sur quelques points de nouvelles lectures, sur la base d’un estampage du texte fait par P. Roesch dans les années 1970. Une étude prosopographique permet de constater, comme cela avait déjà été vu, que les cavaliers ne sont pas tous originaires d’Orchomène, mais plutôt d’une zone géographique plus vaste, concentrée au nord du lac Copaïs. De ce constat est tiré une hypothèse sur la division du koinon béotien en districts dès cette époque : on connaît en effet un texte comparable de Thespies, qui atteste l’envoi d’un second escadron béotien par cette cité. Le reste de la Béotie a pu fournir, sans doute, deux escadrons supplémentaires, soit au total quatre escadrons, l’effectif d’une hipparchie béotienne attesté à l’époque hellénistique. Le texte offre donc un aperçu sur l’état de la Confédération dans la période mal connue située entre la destruction de Thèbes en 335 et la division en sept districts attestée à partir de 287 environ.

Η επιγραφή IG VII, 3206, γνωστή από παλιά, είναι µια αφιέρωση που δόθηκε στον Ορχοµενό από Βοιωτούς ιππείς που είχαν επιστρέψει από την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. ∆εν έχει επανεκδοθεί µετά από την πρώτη της δηµοσίευση από τον P. Foucart το 1879. Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να προτείνει νέες αναγνώσεις σε ορισµένα σηµεία, µε βάση ενα έκτυπο του κειµένου που έκανε ο P. Roesch τη δεκαετία του 1970. Μια προσωπογραφική µελέτη επιτρέπει να διαπιστώσουµε, όπως είχε ήδη γίνει αντιληπτό, ότι οι ιππείς δεν κατάγονται όλοι από τον Ορχοµενό αλλά από µια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, στα βόρεια της λίµνης Κωπαΐδος. Από τη διαπίστωση αυτήν προκύπτει µια υπόθεση για τη διαίρεση του κοινού των Βοιωτών σε περιοχές ήδη από εκείνη την εποχή: γνωρίζουµε πράγµατι ένα παρόµοιο κείµενο από τις Θεσπιές, που µαρτυρά την αποστολή ενός δεύτερου βοιωτικού σώµατος ιππέων από την πόλη. Η υπόλοιπη Βοιωτία έστειλε αναµφίβολα άλλα δύο σώµατα ιππέων, δηλαδή τέσσερα στο σύνολο, δηλαδή το δυναµικό µιας βοιωτικής ιππαρχίας της ελληνιστικής εποχής. Το κείµενο προσφέρει λοιπόν πληροφορίες για την κατάσταση της Συµπολιτείας σε µια ελάχιστα γνωστή περίοδο µεταξύ της καταστροφής της Θήβας το 335 και της διαίρεσης σε επτά τµήµατα, που µαρτυρείται από το 287 περίπου.

IG VII, 3206 is an inscription published long ago, recording a dedication made at Orchomenos by Boeotian cavalrymen after they returned from Alexander the Great’s expedition. There was no new edition of the text since its first publication by P. Foucart in 1879. The present article, based on a squeeze of the inscription made by P. Roesch in the seventies, aims at proposing new readings on a number of points. A prosopographical study allows us to note, as it had already been seen, that the horsemen do not all come from Orchomenos, but rather from a wider geographical area concentrated to the north of Lake Copais. This observation gives way to a new hypothesis on the division of the Boeotian koinon into districts in the late 4th century BC: indeed, a similar text from Thespiai attests to the dispatch of a second Boeotian squadron in the expedition of Alexander the Great. The rest of Boeotia was probably able to provide two additional squadrons, making a total of four squadron, which is the attested size of a Boeotian hipparchy in the Hellenistic period. The text thus offers an insight into the state of the Boeotian Confederacy during the poorly known period in between the destruction of Thebes in 335 BC and the division into seven districts known from ca. 287 BC onward.