Délos : études de morphologie urbaine III

Résumé Fr El En

Cette nouvelle contribution aux études de morphologie urbaine rend compte des investigations menées dans la région de Ghlastropi, sur une vaste zone urbanisée comprise entre l’îlot de la Maison des masques et la côte ouest au‑delà du Dioskourion. Plusieurs constats s’imposent. Les formes urbaines que l’on peut restituer à partir des vestiges relevés en surface varient en fonction de la topographie et des données naturelles. Au sud de la Maison des masques et de l’Hôtellerie, on a affaire à un tissu urbain moins dense que celui du Quartier du théâtre, qui s’organise autour d’un certain nombre de réservoirs d’eau résultant de carrières creusées à ciel ouvert. Le versant occidental de la colline de Ghlastropi, dont le sommet est occupé par les vestiges d’un édifice singulier construit en marbre, était également occupé par un quartier de forte densité ; les maisons s’étageaient dans la pente jusqu’à la rue 5 et les magasins du port. Enfin, plus au sud, on retrouve un habitat plus diffus, établi dans une frange côtière très étroite, à l’instar de ce qui avait été réalisé sur les falaises littorales de l’isthme de Patinioti. L’ensemble de ces observations laissent à penser que la ville de la fin du iie siècle et du début du ier siècle ne s’étendait pas au‑delà de ces quelques maisons implantées face à la mer. Plus loin vers le sud, les vestiges que l’on rencontre appartiennent vraisemblablement à des terrasses ou à des bâtiments isolés liés à l’exploitation agricole de la campagne délienne.

Η νέα αυτή συµβολή στις µελέτες οικιστικής µορφολογίας παρουσιάζει τις έρευνες που πραγµατοποιήθηκαν στην περιοχή του λόφου Γλαστρωπή, σε µια µεγάλη αστικοποιηµένη ζώνη µεταξύ της νησίδας της Οικίας των προσωπείων και της δυτικής ακτής πέρα από το ∆ιοσκούρειο. Μπορούν να γίνουν αρκετές διαπιστώσεις. Οι οικιστικές µορφές που µπορούν να ανακατασκευαστούν από τα επιφανειακά κατάλοιπα ποικίλλουν ανάλογα µε την τοπογραφία και το φυσικό περιβάλλον. Στα νότια της Οικίας των προσωπείων και του Ξενώνα, ο αστικός ιστός είναι λιγότερο πυκνός από αυτόν της Συνοικίας του θεάτρου, που διαρθρώνεται γύρω από υπαίθρια λατοµεία που χρησιµοποιήθηκαν στη συνέχεια ως δεξαµενές νερού. Η δυτική πλαγιά του λόφου Γλαστρωπή, στην κορυφή του οποίου βρίσκονται τα κατάλοιπα ενός µοναδικού µαρµάρινου κτηρίου, καταλαµβάνεται επίσης από µια πυκνά κτισµένη συνοικία· οι οικίες ακολουθούσαν την κλίση του λόφου µέχρι την οδό 5 και τα εµπορικά κτήρια του λιµανιού. Τέλος, νοτιότερα, συναντάµε πάλι µια πιο αραιοκατοικηµένη περιοχή, σε µια στενή παράκτια ζώνη, όπως και στις απότοµες ακτές του ισθµού του Πατινιώτη. Όλες αυτές οι παρατηρήσεις επιτρέπουν να θεωρήσουµε ότι η πόλη, στο τέλος του 2ου και στις αρχές του 1ου αιώνα, δεν εκτεινόταν πέρα από αυτά τα λίγα σπίτια που έβλεπαν προς τη θάλασσα. Νοτιότερα, τα κατάλοιπα που συναντάµε ανήκουν πιθανότατα σε άνδηρα ή σε µεµονωµένα κτήρια που σχετίζονται µε την αγροτική εκµετάλλευση της δηλιακής υπαίθρου.

This new contribution to urban morphology studies outlines the investigations carried out in the Ghlastropi region, over a vast urbanized zone that covers the area between the House of Masks and the western coastline beyond the Dioskourion. Several observations can be made. The urban forms that can be reconstructed from surface remains vary according to topography and natural conditions. To the south of the House of Masks and the Guest house, the urban fabric is less dense than that of the Theatre Quarter, and it is organized around a number of water reservoirs resulting from open‑cast quarries. The Ghlastropi hill features the remains of a unique marble edifice on its summit, while its western slope was covered with a high‑density district; there, the houses followed the slope down to Street 5 and to the port’s commercial buildings. Finally, further south, we find a more spread‑out habitat pattern, established on a very narrow coastal space, comparable to the building pattern found on the coastal cliffs of the Patiniotis peninsula. These observations lead us to believe that the city of the late 1st and early 2nd centuries did not extend beyond these few houses facing the sea. Further south, the remains we come across apparently belong to terraces or isolated buildings linked to the agricultural activities of the Delian countryside.