Akuszerki transformacji

Résumé Pl En

Książka poświęcona jest procesom przemian tożsamości kobiet w Polsce po 1989 roku, zarejestrowanym we współczesnych tekstach kultury: w literaturze pięknej, (auto)biografistyce, kulturze popularnej, publicystyce. Moment przecięcia ról genderowych i narodowych jest tu kluczowy: pytaniu o rolę kobiet w warunkach polskiej demokracji po 1989 roku towarzyszy pytanie o to, czym różni się ona od roli wyznaczanej Polkom w poprzednich okresach historycznych, oraz o działania, które one same podejmują w celu wypracowania całkiem nowych ról - tych na miarę sytuacji, w której znajduje się dziś Polska. Analizy tożsamości kobiet usytuowane są na szerszym tle przemian, którym podlega całe polskie społeczeństwo, rzucone po 1989 roku na głębokie wody wolnego rynku, globalnej polityki, a zarazem uwikłane w wewnętrzne spory wokół historii, pamięci, tradycji. Autorka korzysta z narzędzi krytyki feministycznej do analizy tekstów literackich autorstwa kobiet, ale też do analizy samego dyskursu feministycznego w Polsce po 1989 roku. Śledząc mechanizmy konstruowania społecznych ról kobiet, tropi uwikłanie owych ról w relacje władzy, od której nie jest wolny także feminizm.

The book is dedicated to the processes of change in the identity of women in Poland after 1989, captured in the contemporary texts of culture: in belles-lettres literature, (auto)biographism, popular culture and journalism. The point of the crossing of gender and national roles is crucial here: the question of the role of women in the context of Polish democracy after 1989 is accompanied by the question of how it differs from the role delineated for Polish women in previous historical periods, and of the actions which they undertake in order to work out brand new roles (those appropriate to the situation in which Poland finds itself today). The analyses of the identity of women are situated against a wider backdrop of the changes affecting the entire Polish society, thrown, after 1989, into the deep end of free-market economy and global politics, and embroiled in internal disputes on history, memory and tradition at the same time. The author utilises tools of feminist criticism to analyse literary texts by female authors, as well as to analyse the feminist discourse itself in Poland after 1989. Following the mechanisms of construction of social roles for women, the author traces the entanglement of these roles in the relationships of authority, from which feminism is also not free.