Le Danube, les Ottomans et le Seyahatnâme d’Evliyâ Çelebi

Résumé Fr En Tr

Durant de longs siècles, le Danube constitua l’axe fluvial le plus important pour la pénétration ottomane au coeur de l’Europe centrale. Conscients de son intérêt économique et géopolitique, les Ottomans prirent un soin particulier pour y entretenir des flottilles militaires et commerciales, en y introduisant des pratiques méditerranéennes. De nombreux géographes, historiens et voyageurs ottomans décrivirent donc son cours, ses affluents et les villes qui les bordent. Evliyâ Çelebi, infatigable et curieux écrivain-voyageur est certainement celui qui connaît le mieux au XVIIe siècle le monde du Danube jusqu’aux légendes qui l’entourent. Loin d’épuiser les ressources offertes par le Seyahatnâme (le Livre des Voyages) sur le Danube, cet article relate les points les plus importants sur le sujet.

During many centuries, the Danube represented the most important fluvial road for the Ottoman entry into the very heart of central Europe. Aware of its economic and geopolitical interest, Ottomans paid a particular attention to maintain there military and commercial fleets while introducing Mediterranean habits. Many Ottoman geographers, historians and travelers described its flow, its tributaries and its surroundings cities. İn the 17th century, Evliyâ Çelebi, an inquisitive by nature and tireless traveler-writer, is certainly the one who truly knows the world of the Danube and even its legends. This article, far from exhausting the resources offered by the Seyahatnâme, (The Book of Travels), reports the most significant points on the subject.

Uzun yüzyıllar boyunca Tuna Nehri Osmanlıların Orta Avrupa’ya derinlemesine girmelerini sağlayan en önemli nehir yolu olmuştur. Tuna’nın iktisadi ve jeopolitik önemininin farkında olan Osmanlılar bu nehirde askeri ve ticari donananmalar inşa ettikleri gibi Akdeniz’de kullandıkları teknikleri bu nehre sokmuşlardır. Bir çok Osmanlı coğrafyacı, tarihçi ve seyyah Tuna, kolları ve bunların etrafında bulunan şehirler hakkında bilgiler vermiştir. Yorulmaz ve meraklı Evliyâ Çelebi, her halde XVII. Yüzyılda Tuna dünyasını, efsanelerine varıncaya kadar en iyi tanıyan seyyah-yazardır. Seyehatnâme ’nin Tuna ile ilgili en önemli bölümlerini değerlendiren bu makale, şimdilik bir deneme mahiyetindedir ve bir çok ayrıntıyı dışarda bırakmaktadır.