Kultura afektu - afekty w kulturze

Fiche du document

Auteurs
Date

5 janvier 2024

Type de document
Périmètre
Langue
Identifiants
Source

Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk

Collection

OpenEdition Books

Organisation

OpenEdition

Licences

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ , info:eu-repo/semantics/openAccess

Mots-clés Pl En Fr Und

afekt kultura humanistyka filozofia literatura sztuka affect culture humanities (the) philosophy literature art affect culture sciences humaines philosophie littérature art Humanities, Multidisciplinary Philosophy Literature (General) LIT000000 PHI000000 DS HP

Sujets proches En

Cultural sociology Culture--Social aspects Sociology of culture

Citer ce document

Adrianna Alksnin et al., « Kultura afektu - afekty w kulturze », Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, ID : 10670/1.049zb8

Métriques

Partage / Export

Résumé Pl En

Zainicjowany w latach 90. poprzedniego wieku zwrot afektywny oddziałuje także na polską humanistykę, przede wszystkim dzięki wysiłkowi kulturoznawców i literaturoznawców. Oczywiście można dyskutować na temat sensowności wyróżniania silniej czy słabiej rysujących się tendencji pojęciem zwrotu - zawsze w takim momencie narażamy się na niebezpieczeństwo uczestnictwa w łatwym do skrytykowania procederze opakowywania treści intelektualnych w atrakcyjne nazwy i przekształcania ich w towary. Wydaje mi się jednak - przy całej potencjalnej sensowności tego rodzaju zarzutów - że zbyt daleko posunięta ostrożność nie byłaby tu na miejscu. Skoro kategoria afektu jest od mniej więcej dziesięciu lat uprzywilejowaną figurą myśli w badaniach literackich, w historii i historii sztuki, w kulturze wizualnej i ogólniej - w szeroko pojętych badaniach nad kulturą posługiwanie się terminem „zwrot afektywny” nie jest prawdziwie kontrowersyjne, jeśli tylko nie rozumie się pod tym pojęciem substancjalnej zmiany, decydującego przejścia. [...] Wyjście poza humanizm jest równoznaczne z dystansem wobec wszelkich form modelu przedstawieniowego, wobec dominacji kategorii reprezentacji i reprezentacjonizmu ujmowanego jako horyzont do przekroczenia. Poszukiwanie afektu jako tego, co poprzedza reprezentację, jest kolejnym gestem wyjścia poza postkartezjańskie i postkantowskie paradygmaty skupione na poznaniu. Zebrane w tomie teksty w przekonywujący sposób pokazują nie tylko, że afekt jako zoperacjonalizowana kategoria badawcza na dobre zadomowił się w humanistyce; dowodzą także, że zwrot afektywny jest częścią o wiele szerszej fali przemian modeli myślenia naszej epoki. (Prof. Andrzej Leśniak)

The affective turn, initiated in the 1990s, also has an influence on Polish humanities, particularly thanks to the efforts of scholars of cultural studies and literary studies. It would be possible, of course, to debate the point of ennobling the tendencies (visible to a greater or lesser extent) with the notion of a ‘turn’: in those moments, we always risk the danger of participating in the easily criticised process of giving intellectual content attractive names and transforming it into products. However, I believe, in all the potential validity of those objections, that being over-cautious would not be appropriate here. As the category of affect has been the privileged figure of thought in literary research, history and history of art, and in visual and general forms of culture roughly in the last ten years: in broadly defined studies on culture, using the term ‘affective turn’ is not truly controversial, if it is not used to denote a substantial change, or a decisive transformation. Going beyond humanism is tantamount to a distance to any form of the representative model, to the domination of the category of representation, and representationism defined as a horizon to be crossed. Seeking affect as that which precedes representation is another gesture of going beyond the post-Cartesian and post-Kantian paradigms centred on experience. Texts collected in this volume show, in a persuasive way, not only that affect as an operationalised research category has settled in the humanities for good; they also prove that affective turn is a part of a much wider wave of transformations of the thinking models of our time. (Prof. Andrzej Leśniak)

document thumbnail

Par les mêmes auteurs

Sur les mêmes sujets

Exporter en