THE MINERALOGICAL COMPOSITION OF THRACE ZEOLITIC ROCKS AND THEIR POTENTIAL USE AS FEED ADDITIVES AND NUTRITION SUPPLEMENTS

Résumé El En

Τριάντα δύο (32) θέσεις ζεολιθικών πετρωμάτων της Θράκης (29 της ΠΕ Έβρου και 3 της ΠΕ Ροδόπης) μελετήθηκαν ως προς την ορυκτολογική τους σύσταση με την μέθοδο της περιθλασιμετρίας ακτίνων Χ (XRD). Σύμφωνα με τον Kανονισμό της ΕΕ αριθ. 651/2013, κλινοπτιλόλιθος ιζηματογενούς προέλευσης (ζεολιθικοί τόφφοι) με ≥80% κ.β. κλινοπτιλόλιθο, ≤20% κ.β. αργιλικά ορυκτά, χωρίς ίνες και χαλαζία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών για όλα τα ζωικά είδη. Τα ζεολιθικά πετρώματα της Θράκης κατά μέσο όρο περιέχουν, 23 89% κ.β. ζεόλιθο τύπου- HEU (κλινοπτιλόλιθο-ευλανδίτη), 8-45% κ.β. μορντενίτη (δέκα θέσεις), 24% κ.β. ανάλκιμο (μία θέση), 1-11% κ.β. μαρμαρυγία, 1-11% κ.β. αργιλικά ορυκτά, 3-37% κ.β. χαλαζία, 2-29% κ.β. χριστοβαλίτη, 3-34% κ.β. αστρίους και 0-22% κ.β. άμορφα υλικά. Μόνο μία θέση περιέχει 89% κ.β. ζεόλιθο τύπου-HEU (κλινοπτιλόλιθο-ευλανδίτη), 2% κ.β. αργιλικά ορυκτά, είναι χωρίς ίνες, αλλά δυστυχώς περιέχει 3% κ.β. χαλαζία και 2% κ.β. χριστοβαλίτη. Λαμβάνοντας υπόψη την ορυκτολογική σύσταση, τα ζεολιθικά πετρώματα της Θράκης δεν πληρούν τις απαιτήσεις του Kανονισμού της ΕΕ αριθ. 651/2013, και γι’ αυτό δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών για όλα τα ζωικά είδη και επομένως ως συμπληρώματα διατροφής, επειδή τα ζεολιθικά πετρώματα όλων των θέσεων, περιέχουν κατά μέσο όρο 3-37% κ.β. χαλαζία, 2-29% κ.β. χριστοβαλίτη, 8-45% κ.β. μορντενίτη (ινώδη ζεόλιθο) σε 10 θέσεις, 24-65% κ.β. ζεόλιθους (τύπου-HEU ± μορντενίτη ± ανάλκιμο) σε 28 θέσεις, 74% κ.β. ζεόλιθο τύπου- HEU σε 2 θέσεις και 77% κ.β. ζεόλιθο τύπου-HEU σε 1 θέση.

Thirty two (32) locations of zeolitic rocks from Thrace (29 from Evros prefecture and 3 from Rhodope prefecture) were investigated for their mineralogical composition by X-Ray Diffraction (XRD) method. According to EU Regulation No 651/2013, clinoptilolite of sedimentary origin (zeolitic tuffs) with ≥80 wt% clinoptilolite, ≤20 wt% clay minerals, free of fibres and quartz, can be used as feed additive for all animal species. The zeolitic rocks of Thrace on average contain, 23-89 wt% HEUtype zeolite (clinoptilolite-heulandite), 8-45 wt% mordenite (ten locations), 24 wt% analcime (one location), 1-11 wt% mica, 1 11 wt% clay minerals, 3-37 wt% quartz, 2-29 wt% cristobalite, 3-34 wt% feldspars and 0-22 wt% amorphous materials. Only one location contains 89 wt% HEU-type zeolite (clinoptilolite-heulandite), 2 wt% clay minerals, is free of fibres, but unfortunately it contains 3 wt% quartz and 2 wt% cristobalite. Considering the mineralogical composition, the zeolitic rocks of Thrace do not meet the requirements of the EU Regulation No 651/2013, and thus cannot be used as feed additives for all animal species and consequently as nutrition supplements, since the zeolitic rocks in all locations, contain on average 3-37 wt% quartz, 2-29 wt% cristobalite, 8-45 wt% mordenite (fibrous zeolite) in 10 locations, 24-65 wt% zeolites (HEU-type ± mordenite ± analcime) in 28 locations, 74 wt% HEUtype zeolite in 2 locations and 77 wt% HEU-type zeolite in 1 location.