CLASSIFICATION OF BUILDING STONES OF THE FRANGOKASTELLO CASTLE, SFAKIA, CRETE

Résumé El En

Το Φραγκοκάστελλο είναι μεσαιωνικό κάστρο που χτίστηκε στο διάστημα 1371-74 από τους Βενετούς σε μια στενή παράκτια ζώνη στο νοτιοανατολικό τμήμα των Λευκών Όρεων, περίπου 12 χιλιόμετρα ανατολικά της Χώρας Σφακίων. Αυτό το τμήμα χαρακτηρίζεται από ένα έντονο μορφολογικό ανάγλυφο που η δημιουργία του καθορίστηκε από την κινητικότητα κανονικών ρηγμάτων με γενικές διευθύνσεις Α-Δ, ΒΒΑ- ΝΝΔ και ΒΒΔ-ΝΝΑ. Την περιοχή ενδιαφέροντος δομούν επιφανειακά ακολουθίες (κυρίως θαλάσσιες) του Τορτονίου, του Κάτω Πλειοκαίνου και του Κατώτερου Πλειστόκαινου. Από το Μέσο Πλειστόκαινο πολλαπλές συμφύσεις αλλουβιακών ριπιδίων κάλυψαν τόσο το αλπικό υπόβαθρο της ευρύτερης περιοχής που αποτελείται από τα μεταμορφωμένα πετρώματα της Ομάδας των Πλακωδών Ασβεστολίθων, της ενότητας Τρυπαλίου και της Φυλλιτικής Χαλαζιακής Σειράς καθώς και τους νεότερους σε ηλικία σχηματισμούς. Στρογγυλωμένα και γωνιώδη κλάσματα πετρωμάτων των αλπικών αλλά και μεταλπικών σχηματισμών που μεταφέρθηκαν και αποτέθηκαν εντός των διαφόρων τμημάτων των αλλουβιακών ριπιδίων αποτέλεσαν τους δομικούς λίθους για της κατασκευή του κάστρου. Το μικροκλίμα της περιοχής και η έντονη τεκτονική δραστηριότητα που σχετίζεται με σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανύψωσης των ρηξιτεμαχών στην περιοχή, επηρέασαν καθοριστικά όχι μόνο την στατική του κάστρου αλλά και την αντοχή στην αποσάθρωση των δομικών του λίθων μετά την φυσική αποψίλωση μεγάλων τμημάτων του κονιάματος του εξωτερικού της τοιχοποιίας. Με βάση τα ανωτέρω στόχος της εργασίας αυτής αποτέλεσε αρχικά η συλλογή βιβλιογραφικών δεδομένων σχετικών με την στρωματογραφία και τεκτονική της περιοχής. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν συνδυαζόμενα με τα αποτελέσματα από την καταμέρηση και στατιστική επεξεργασία των διαφόρων λιθολογικών τύπων των δομικών υλικών του κάστρου μπορούν να αποτελέσουν δεδομένα εισαγωγής μοντέλων στατικό τητας, στα πλαίσια των προτάσεων συντήρησης και αποκατάστασης του μνημείου.

Frangokastello is a medieval castle which was built by the Venetians in 1371-74 in a narrow coastal zone at the southeastern part of the White Mountains, approximately 12 km east of Chora Sfakion. The region around Frangokastello characterized by a strong morphological relief, which was formed by activity of normal faults striking E-W, NNESSW and NNW-SSE. The region of interest has covered at the surface from sequences mainly marine sediments of Τortonian, Low Pliocene and Lower Pleistocene. From the Middle Pleistocene multiple alluvial fans have been cover the alpine basement of the region which consists from metamorphic rocks of the Plattenkalk Group, Trypali Unit and Phyllite Quartzite Series as well the youngest in age formations. Rounded and angular fragments of rock materials from alpine and post alpine formations transported and deposited within the various parts of alluvial fan which had deposited over the Frangokastello formation, constituted the building stones for the construction of the castle. The microclimate of the region and the intense tectonic activity associated with relatively high rates of uplift of the tectonic segments in the region, has critically affect not only the static of the castle but also the resistance from the weathering of building stones after physical dismantling large parts of the binding cement and surface from outer wall. On the basis of the above, the objective of this work is initially the collection of bibliographic data related to the stratigraphy and tectonics of the region. The results obtained, combined with the results from counting and statistical processing of various lithological types of building materials of the castle can be considered input data to form static models, in the framework of proposals for maintenance and restoration of the monument.