Η σύμπτωση των τοιχωμάτων της τραχείας στο σκύλο. Βήμα-βήμα από την παθογένεια προς την αντιμετώπιση Tracheal Collapse in the dog: step by step from pathophysiology to management El En

Résumé El En

Η σύμπτωση των τοιχωμάτων της τραχείας (ΣΤΤ) ή collapsus της τραχείας είναι μία από τις συχνότερες αιτίες βήχα στις νανόσωμες και μικρόσωμες φυλές σκύλων. Η συχνότερη μορφή της είναι η ραχιοκοιλιακή στην οποία παρατηρείται διαφόρου βαθμού μείωση της ραχιοκοιλιακής διαμέτρου της τραχείας λόγω αποπλάτυνσης των χόνδρινων ημικρικίων της και πρόπτωσης του τραχειακού μυός. Η σύμπτωση των τοιχωμάτων μπορεί να αφορά ένα τμήμα της τραχείας ή ολόκληρο το μήκος της και ενδέχεται να επεκτείνεται και στους μικρότερους αεραγωγούς. Η ΣΤΤ είναι ένα χρόνιας διαδρομής, πολυπαραγοντικό νόσημα που πιθανώς οφείλεται σε γενετικά, διατροφικά, νευρογενή ή φλεγμονικά αίτια. Ιστοπαθολογικά διαπιστώθηκε μείωση του αριθμού των χονδρικών κυττάρων των ημικρικίων της τραχείας, απώλεια της φυσιολογικής δομής και πάχυνση του τραχειακού μυός. Η ΣΤΤ εμφανίζεται συχνότερα σε νανόσωμες και μικρόσωμες φυλές σκύλων, η ηλικία των οποίων κυμαίνεται από 6 μήνες έως 15 χρόνια, η πλειονότητα όμως των περιστατικών αφορά σε σκύλους μέσης ηλικίας. Δεν έχει αναφερθεί προδιάθεση ως προς το φύλο. Ο σωματότυπος των προσβεβλημένων ζώων μοιάζει με εκείνο των χονδροδυστροφικών φυλών, φαίνεται δε ότι σημαντικό ποσοστό των ζώων εμφανίζει αυξημένο σωματικό βάρος. Η ΣΤΤ έχει περιγραφεί επίσης σε μεγαλόσωμες φυλές σκύλων, σε γάτες, σε ιπποειδή και σε μία αίγα, ενώ στον άνθρωπο η ανάλογη νοσολογική οντότητα είναιη τραχειομαλάκυνση. Σε ποσοστό έως και 81%, το κύριο αίτιο προσκόμισης είναι ο χρόνιος, ξηρός, παροξυστικός, υψηλής συχνότητας (συριγμώδης) βήχας που μοιάζει με την κραυγή της χήνας. Ο βήχας με την πάροδο του χρόνου επιδεινώνεται προοδευτικά (χρόνια μορφή), ενώ σπάνια συνοδεύεται από εύκολη κόπωση και κυάνωση. Συνήθως ο βήχας εμφανίζεται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Μικρός αριθμός περιστατικών προσκομίζεται λόγω αιφνίδιας εμφάνισης ξηρού υψηλής συχνότητας βήχα και δύσπνοιας (οξεία μορφή). Επίσης, ενδέχεται να συνυπάρχουν και άλλα νοσήματα που να αφορούν στο αναπνευστικό ή άλλα συστήματα και να επιδεινώνουν ή να ευθύνονται για την κλινική εικόνα του ζώου. Τα ευρήματα της κλινικής εξέτασης ποικίλλουν. Συνηθέστερο εύρημα αποτελεί η αναπαραγωγή του χαρακτηριστικού συριγμώδη βήχα μετάαπό ψηλάφηση της τραχηλικής μοίρας της τραχείας. Με τον τρόπο αυτό διαπιστώνεται η ευπλαστότητα των ημικρικίων της τραχείας, η απώλεια του φυσιολογικού σαν πέταλο σχήματος τους και η αποπλάτυνσή τους σε βαθμό που τα ελεύθερα άκρατους να είναι ψηλαφητά. Τα υπόλοιπα ευρήματα συνήθως σχετίζονται με κάποιο συνυπάρχον νόσημα. Η απεικονιστική εξέταση του τραχήλου και του θώρακα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της διαγνωστικής διερεύνησης. Τα απλά ακτινογραφήματα του τραχήλου και του θώρακα σε πλάγια λήψη εμφανίζουν ευαισθησία που κυμαίνεται από 42,8% έως 82%. Τα ακτινογραφήματα του τραχήλου σε κατ' εφαπτομένη προσθιοπίσθια προβολή, καθώς και η ακτινοσκόπηση και το υπερηχογράφημα της τραχείας και του θώρακα, συμβάλλουν ποικιλοτρόπως στη διάγνωση. Η τραχειοσκόπηση, αν και γενικά στηρίζεται σε υποκειμενικά κριτήρια, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τη διάγνωση και σταδιοποίηση της ΣΤΤ. Σύμφωνα με το μέχρι σήμερα ισχύονσύστημα ενδοσκοπικής σταδιοποίησης, το νόσημα διακρίνεται σε 4 στάδια, στα οποία διαπιστώνεται μείωση της ραχιοκοιλιακής διαμέτρου του αυλού της τραχείας κατά 25%, 50%, 75% και 90%. Μεγάλο πλεονέκτημα της αποτελεί η δυνατότητα ελέγχου, λειτουργικά και μορφολογικά, των παρακείμενων της τραχείας ανατομικών στοιχείων, με σκοπό να αξιολογηθεί το ενδεχόμενο συνύπαρξης άλλων νοσημάτων. Πρόσφατα, για τη διάγνωση και σταδιοποίηση της ΣΤΤ, χρησιμοποιήθηκε, με πολύ καλά αποτελέσματα, η καμπύλη Ροής - Όγκου σε αυτόματη αναπνοή που ανήκει στις δοκιμές ελέγχου της αναπνευστικής λειτουργίας. Η δοκιμή αυτή είναι γρήγορη, φαίνεται να είναι αξιόπιστη και εφαρμόζεται σε ζώα σε εγρήγορση. Στα ζώα που προσκομίζονται με την οξεία μορφή της νόσου απαιτείται άμεση αντιμετώπιση, ενώ μέχρι να σταθεροποιηθεί η κατάσταση τους αναβάλλεται κάθε διαγνωστικός χειρισμός. Η ΣΤΤ αντιμετωπίζεται φαρμακευτικά, χειρουργικά ή μέσω της τοποθέτησης ενδοαυλικώς διατεινόμενων προσθέτων (stents). Η φαρμακευτική αγωγή είναι συμπωματική - ανακουφιστική, αλλά δεν αποτελεί την οριστική αντιμετώπιση του νοσήματος. Τη θεραπεία συμπληρώνει η απομάκρυνση των παραγόντων που πυροδοτούν την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Πρόσφατα ολοκληρώθηκε κλινική έρευνα αναφορικά με τη χρήση ενός αναβολικού στεροειδούς στη θεραπεία του νοσήματος με πολύ υποσχόμενα αποτελέσματα. Κριτήρια για την ανάληψη χειρουργικής αποκατάστασης αποτελούν ο βαθμός ανταπόκρισης του ζώου στη συμπτωματική αγωγή, η συνύπαρξη άλλου νοσήματος και το στάδιο της ΣΤΤ, ενώ η τοποθέτηση ενδοαυλικώς διατεινόμενων προσθέτων επιλέγεται συνήθως σε περιστατικά με εκτεταμένη και σοβαρού βαθμού ΣΤΤ και με συνυπάρχουσα σύμπτωση των τοιχωμάτων των βρόγχων.

Tracheal collapse (TC) is one of the most common causes of cough in small and toy breed dogs. Collapse typically occurs in a dorsoventral direction with prolapse of the flaccid dorsal tracheal membrane into the lumen. TC may affect just a part of the trachea or its entire length. Collapse of the cervical trachea occurs on inspiration, while thoracic part collapses on expiration. Tracheal collapse is a chronic multifactorial disease. It has been suggested that genetic, nutritional, neurologic and inflammatory factors contribute to its pathophysiology. Cartilage rings appear hypocellular, while the dorsal tracheal membrane becomes thicker. The disease is most commonly recognized in middle-aged small and toy breed dogs. No sex predilection has been established. Dogs can be obese or not. Tracheal collapse has been rarely reported in large breed dogs, cats, horses and goats. Tracheomalaciarepresents the analogous disease in humans. In 81% of cases the presenting complaint is a dry, high pitched, goose honking, paroxysmal cough that worsens over time (chronic form), which may be accompanied by exercise intolerance and cyanosis. Various factors could exacerbate clinical signs, such as barking, excitement, drinking or eating. Few cases are presented with the acute form of the disease. Concurrent diseases may worsen or exacerbate clinical signs. The most common finding upon physical examination is the goose honking dry cough that is elucidated on tracheal palpation; flattened and collapsible tracheal rings may be also detected. A concurrent disorder may contribute to physical examination findings. Plain lateral radiographs of the neck and thorax contribute to the diagnostic evaluation of TC in dogs. Their sensitivity varies from 42,8% to 82%. Tangenital radiographs of the neck, as well as tracheal fluoroscopy and ultrasound, may be helpful in the diagnosis of TC. The gold standard method for the diagnosis and staging of TC is tracheoscopy. According to an established grading system it is divided into four stages, which are characterized by the degree of reduction (25%, 50%, 75% and 90%) of the dorsoventral diameter of the tracheal lumen. The major advantage of tracheoscopy is that it can also evaluate the morphology and function of other organs of the respiratory system and it can contribute to the diagnosis of a concurrent disease. Tidal breathing Flow - Volume loop acquisition is a recently standardized diagnostic method that seems to be a quick and reliable diagnostic tool for the diagnosis and staging of TC in dogs. One of its major advantages is that it is performed in alert and untrained dogs. Dogs that are presented with the acute form of the disease must be handled with caution and clinical evaluation should be postponed until their stabilization. Dogs with TC may respond to medical management, surgical correction or to the use of intraluminal stents. Physical examination findings, history and the general condition of the dog will all contribute to the decision of the appropriate therapeutic modality.