Splatając na nowo Latoura z Foucaultem: od etnografii do archeologii laboratorium humanistycznego

Résumé Pl En

Tekst stanowi metodologiczną refleksję nad badaniami prowadzonymi w ramach projektu „Laboratorium humanistyczne jako modus poznania”. Autorzy zestawiają w nim etnograficzne badania laboratorium prowadzone m.in. przez Brunona Latoura z podejściem archeologicznym Michela Foucaulta, wskazując na powiązania między nimi. Jakkolwiek etnografia laboratorium pozwala zwrócić uwagę na wciąż niedoceniane znaczenie infrastruktury w tworzeniu wiedzy humanistycznej, skupia się ona przede wszystkim na eksplorowaniu laboratoriów przyrodniczych, uniemożliwiając określenie tożsamości laboratorium humanistycznego. Przyjęcie perspektywy archeologii wiedzy nie tylko umożliwia wgląd we wciąż nierozpoznaną historię laboratoriów humanistycznych, ale również na uruchomienie „transcendentalnego kołowrotka” pozwalającego przyjąć perspektywę hipoepistemiczną i zobaczyć nie tylko to, co „na”, ale również „pod” powierzchnią wiedzy.

This article is a methodological assessment of the studies performed as part of the  project “Laboratorium humanistyczne jako modus poznania” [The Humanities Laboratory  as a Mode of Knowing]. Ethnographical studies of the laboratory by Bruno Latour and others are juxtaposed with Michel Foucault’s archeological approach and the authors highlight links between the two. Although the ethnography of the laboratory makes it possible to draw attention to the still underrated significance of infrastructure in the production of knowledge in the humanities, this approach mostly focuses on exploring  naturalist laboratories, thus making it impossible to define the identity of the humanities  laboratory. The perspective of the archeology of knowledge allows us to peek into the  still unacknowledged history of the humanities laboratories and it sets into motion the  transcendental reel – a precondition for the hipoepistemic perspective and for becoming  aware of what is on the surface of knowledge as well as of what is underneath.