Holokaust

Résumé Pl En

Celem, jaki stawia sobie autorka, jest opisanie trzech odrębnych zjawisk w piśmiennictwie o Zagładzie, których status można określić jako kontrowersyjny badawczo, peryferyjny, a co się z tym wiąże, zmuszający do dokonania istotnych rewizji w obrębie przyjętych rozstrzygnięć badawczych: eseistyki, literackiego zapisu kobiecego doświadczenia Zagłady i autobiografii historyków Holokaustu. W każdym z omówionych przypadków w odmienny sposób zdefiniowano marginalność/niekanoniczność analizowanego zjawiska. W pierwszej części kryterium różnicującym jest klasyfikacja genologiczna utworów, ich usytuowanie na mapie gatunków dominujących w piśmiennictwie o Zagładzie. W części drugiej marginalność ma wymiar genderowy, zarówno w odniesieniu do doświadczenia granicznego, jak i tekstu. Autorka poddaje tu analizie kobiece autobiografie czasów wojny, a także postmemorialne utwory autorek „drugiego pokolenia literatury i sztuki Holokaustu”, zadając pytanie o stosunek tych dzieł do androcentrycznego tekstu wojennego. Wreszcie, w części ostatniej kryterium badawczej peryferyjności czy marginalności definiowane jest jako skomplikowanie relacji podmiotowo-przedmiotowych określających pozycję badacza, którą znamionuje uwikłanie w przedmiot naukowego namysłu.

The aim of the author was to depict the three separate phenomena in the writings on the Holocaust, whose status can be seen as scholarly controversial, peripheral, and, what is related to this, it also forces one to make substantial revisions within the agreed-upon research findings: of essay writing, of the literary record of the women’s experience of the Holocaust, and of autobiographies of the historians of the Holocaust. In each of the cases discussed, the marginality/non-canonical nature of the analysed phenomenon was defined in a different way. In the first part of the work, the differentiating criterion was the genological classification of pieces, their location on the map of genres dominating the writings on the Holocaust. In the second part, marginality assumed a gender aspect, both in relation to the limit situation and to the text. The author analysed women’s wartime autobiographies here, as well as the post-memorial pieces by women authors ‘of the second generation of literature and art of the Holocaust’, posing a question about the relationship of these writings to the androcentric war text. Finally, in the final part, the criterion of scholarly peripherality or marginality was defined as a complicating of subject-object relations, which determines the stance of the researcher, and which is characterized by being embroiled in the topic of scholarly reflection.