Boncuklu Tarla Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem’e Tarihlenen Bir Grup Figürlü Kemik Plak

Résumé En Tr

In recent years, it has been observed that the number of settlements in North Mesopotamia, including the Southeastern Anatolia Region, has increased after the studies to examine the symbolic and ritual concepts of Pre-Pottery Neolithic Period. And it is seen that new data were obtained on the art of depiction of this period. Although the finds are interpreted mostly through the socio-cultural proposals around the concept of symbolism, it is seen that the region exhibits some cultural differences in itself during the Pre-Pottery Neolithic Period. In the Neolithic process of the Near East, especially in the symbolic and iconographic contexts, there are many publications and research on human figurines/sculptures, animal figurines/sculptures, figured stone objects, stone vases, wall decorations (painting, embossing or scraping), and stone pillars. Although the bone plaques, which have been produced together with the transition to settled life (PPNA), are more in the background, these findings are of special importance due to their visual characteristics and regional diversity. A group of bone plaques found in the excavations carried out in 2012 and 2017 at the site of the Boncuklu Tarla lead to a new discussion and new information on the production of such objects in the context of both typological and technological aspects.

Son yıllarda yapılan çalışmalar sonrası Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin de içinde bulunduğu Kuzey Mezopotamya’da bulunan Çanak-Çömleksiz Neolitik Dönem yerleşim yerlerinin sayısının artış gösterdiği ve bu dönem tasvir sanatı üzerine yeni verilerin elde edildiği görülmektedir. Bu bağlamda yapılan araştırmalarda söz konusu buluntular çoğunlukla sembolizm ve ritüel kavramları etrafında gelişen sosyokültürel öneriler üzerinden yorumlanmaktadır. Yakındoğu neolitikleşme sürecinde sembolik ve ikonografik bağlamda önem teşkil eden buluntuların arasında özellikle insan figürinleri/heykelleri, hayvan figürinleri/heykelleri, figürlü taş objeler, taş vazolar, duvar süslemeleri (boyama, kabartma veya kazıma), taş dikmeler gibi buluntular üzerine birçok yayın ve araştırma bulunmaktadır. Söz konusu araştırmalarda yerleşik yaşama geçişle birlikte, PPNA Dönem, üretilmeye başlayan kemik plaklar üzerine yapılan çalışmalar daha geri planda kalmakla birlikte söz konusu objeler göstermiş oldukları görsel özellikler ve bölgesel çeşitlilikler nedeniyle ayrı bir önem teşkil etmektedir. 2012 ve 2017 yılında Boncuklu Tarla yerleşim yerinde yapılan kazılarda ele geçen bir grup kemik plak bu bağlamda hem tipolojik ve teknolojik hem de söz konusu plakların kullanım alanları üzerine yeni yeni bilgiler vermekte ve yeni bir tartışma açmaktadır.