Transition entre les cultures néolithiques de Sesklo et de Dimini : les catégories céramiques

Résumé El En

Τό πέρασμα από τό νεολιθικό πολιτισμό τοΰ Σέσκλου στον πολιτισμό τοΰ Διμηνίου : οι κατηγορίες της κεραμεικής.Σ. 1-58 Τά αποτελέσματα τών πρόσφατων ανασκαφών της Εφορείας της Λάρισας (Πλατειά Μαγούλα Ζάρκου, Μακρυχώρι 2) καθώς καί μιά νέα στατιστική μελέτη τών ανασκαφών τοϋ V. Milojcic ('Αράπη, Ότζάκι μεταξύ άλλων) επέτρεψαν νά προσδιορισθεί τό πέρασμα άπό τό νεολιθικό Θεσσαλικό πολιτισμό του Σέσκλου σ αυτόν τοϋ Διμηνιού. Σ' δλη τή βαλκανική χερσόνηνο πρόκειται γιά μιά περίοδος μείζονος ιστορικής μεταβολής. Άπό τίς αναλύσεις δμως φαίνεται βτι μόνο ή εμφάνιση της μαύρης στιλπνής κεραμεικής είναι ουσιαστικά καινούργιο στοιχείο. Γιά τίς άλλες κατηγορίες κεραμεικής μπορούμε νά αποδείξουμε τόσο στά σχήματα δσο καί στή διακόσμηση ή τήν τεχνική δτι είναι αποτέλεσμα δοκιμών καί προοδευτικών τεχνολογικών εξελίξεων πού προέρχονται άπο τόν πολιτισμό τοϋ Σέσκλου. Έτσι μπορούμε νά αναγνωρίσουμε διαδοχικά μιά ύστερη φάση του Σέσκλου, μιά μεταβατική φάση ονομαζόμενη «του Ζάρκου», μιά πρώτη φάση τοϋ Διμηνίου ονομαζόμενη «Λάρισα» (με τό νέο ορισμό πού δίνουμε έδώ) καί μιά δεύτερη φάση πού ονομάζεται « Τσαγγλί ». Αυτή ή μεταβατική περίοδος χαρακτηρίζεται Ομως άπό μία ποσοτική μείωση της λεπτής μονόχρωμης ή διακοσμημένης κεραμεικής.

Les données des fouilles récentes de l'Éphorie de Larissa (Plateia Magoula Zarkoit, Makrychori 2) ainsi qu'un réexamen statistique des fouilles de V. Milojcic (Arapi, Otzaki, entre autres) ont permis de préciser la transition entre la culture néolithique thessalienne de Sesklo et celle de Dimini. Il s'agit, à l'échelle de l'ensemble de la péninsule balkanique, d'un moment de transformation historique majeure. Les analyses montrent en fait que seule l'apparition d'une céramique noire polie est un élément réellement nouveau. Pour les autres catégories de céramique, on peut montrer, tant dans les formes que dans les décors ou le· techniques, qu'elles résultent d'expérimentations et d'évolutions technologiques progressive·, issues de la culture de Sesklo. On pourrait ainsi distinguer successivement une phase Sesklo tardive, une phase de transition dite «de Zarko», une première phase Dimini dite «Larissa» (au sens redéfini ici) et une seconde phase dite « Tsangli ». Ce moment de transition se caractéri»· néanmoins par une baisse quantitative de la céramique fine, monochrome ou décorée.