Νόσος του Aujeszky (Ψευδολύσσα). Μια παλιά απειλή για τη σύγχρονη χοιροτροφία; Μέρος Ι. Παθογένεια και επιπτώσεις. Aujeszky's Disease (Pseudorabies). An old threat in current pig industry? Part I. Pathogenetic information and implications El En

Résumé El En

Η νόσος του Aujeszky (ΝΑ) ή ψευδολΰσσα αποτελεί ένα σοβαρό ιογενές νόσημα του χοίρου, που χαρακτηρίζεται από νευρικά συμπτώματα στα νεογέννητα χοιρίδια, αναπνευστικά προβλήματα στους παχυνόμενους χοίρους και αναπαραγωγικές διαταραχές στα ζώα αναπαραγωγής. Ο Aladar Aujezsky, ο Ούγγρος κτηνίατρος από τον οποίο πήρε το όνομα του το νόσημα, για πρώτη φορά περιέγραψε τη νόσο το 1902. Η ΝΑ προκαλείται από έναν DNA ιό, ο οποίος ανήκει στην υποοικογενεια Alphaherpesvirinae της οικογένειας Herpesviridae. Ο χοίρος αποτελεί το μοναδικό φυσικό ξενιστή του ιού, καθώς και ενα από τα ελάχιστα είδη ζώων που μπορεί να επιβιώσει της μόλυνσης από αυτόν. Σημαντικοί παράγοντες που καθορίζουν την παθογόνο δράση του ιού της ΝΑ είναι οι ιικες γλυκοπρωτεινες και ένζυμα, αφού αυτά αλληλεπιδρούν άμεσα με τα κύτταρα- στόχος. Το αρχικό σημείο πολλαπλασιασμού του ιού κατά την είσοδο του στον οργανισμό είναι το επιθήλιο του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, απ' όπου στη συνέχεια ο ιός μπορεί να μεταφερθεί σε δευτερογενή σημεία πολλαπλασιασμού (λεμφογάγγλια, πνεύμονες, μήτρα κ.λπ.) μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, καθώς και στο κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω της οσφρητικής οδού και της οδού του τρίδυμου νεύρου. Τα συμπτώματα της ΝΑ στο χοίρο εξαρτώνται κυρίως από την ηλικία των μολυσμένων ζώων. Η νόσος στα νεαρά χοιρίδια οδηγεί τις περισσότερες φορές στο θάνατο με χαρακτηριστικά νευρικά συμπτώματα, ενώ σε ζώα μεγαλύτερης ηλικίας εμφανίζεται λιγότερο σοβαρή με χαρακτηριστικό τα συμπτώματα από το ανα­ πνευστικό σύστημα. Στις σύες, η μόλυνση από τον ιό της νόσου του Aujeszky μπορεί να προκαλέσει αποβολές, καθώς και γενικότερα αναπαραγωγικά προβλήματα. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του ιού αυτού είναι η δυνατότητα παραμονής του στο ζώο ξενιστή σε λανθάνουσα κατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση, ενώ το γενετικό υλικό του ιού υπάρχει μέσα στον οργανισμό του ζώου, δεν πολλαπλασιάζεται και δεν παράγονται ιικά σωματίδια. Ωστόσο, κάτω από ορισμένες συνθήκες ο ιός είναι δυνατό να ενεργοποιηθεί και να αρχίσει να πολλαπλασιάζεται και να απεκκρίνεται από τον οργανισμό. Τα παθολογο­ ανατομία ευρήματα είναι δυνατό να απουσιάζουν στην περίπτωση της μόλυνσης από τον ιό της ΝΑ. Στο κεντρικό νευρικό σύστημα ιστολογικά μπορεί να παρατηρηθεί μη πυώδης μηνιγγοεγκεφαλίτιδα και γαγγλιονευρίτιδα, ενώ είναι δυνατή και η παρατήρηση εστιακών νεκρώσεων σε διάφορα όργανα (ήπαρ, σπλήνα, αμυγδαλές κ.λπ.). Για τη διάγνωση της ΝΑ είναι αναγκαία η συνεκτίμηση διαφόρων παραμέτρων. Η αρχική διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό της χοιροτροφικής μονάδας, σε συνδυασμό με τα κλινικά συμπτώματα στις διάφορες ηλικιακές ομάδες και τις αλλοιώσεις, ενώ οριστική αιτιολογική διάγνωση επιτυγχάνεται με εξειδικευμένες εργαστηριακές δοκιμές.

Aujeszky's disease (AD) (or Pseudorabies) is an important viral disease of swine causing neurological signs in neonatal pigs, respiratory problems in fatteners and reproductive disorders in breeding stock. Glycoproteins and enzymes of the AD virus (ADV) and their interactions with the cellular components majorly determine its pathogenesis. After primary replication in the epithelia of the upper respiratory tract, ADV travels via the nerves to the central nervous system and via the blood to secondary replication sites (lymph nodes, lungs, uterus etc). Depending on the age of the affected swine, it can cause neonatal mortality due to neurological disease, respiratory disease in growing and adult pigs and reproductive disorders in breeding animals. One of the characteristic features of ADV is latency. In this paper, its major points on etiology, pathogenesis, clinical and post mortem findings and diagnosis are presented.