Literowanie luk codzienności. Konteksty narracji o afazji

Résumé Pl En

Narracje tworzone przez osoby, które doświadczyły afazji, są narracjami o początkach – o ponownej nauce posługiwania się językiem, odczytywania kodów kulturowych, orientowania się w przestrzeni czy ekspresji swoich własnych przeżyć. Wiele z tych narracji można potraktować jako idiom osobistego doświadczenia, jako opowieść o odzyskiwaniu siebie poprzez język. Opisywana i analizowana w tym artykule twórczość Karoliny Wiktor oparta jest na doświadczeniu afazji jako doświadczeniu braku, utraty i ponownego stwarzania poprzez najmniejsze cząstki słów, czyli litery, układające się w narrację o „wybuchu mózgu”. Dla afatyków tworzenie opowieści jest rodzajem (auto)terapii. Analiza tych opowieści pozwala raz jeszcze podjąć wysiłek odpowiedzi na podstawowe problemy poznawcze, na przykład na pytanie o relację między językiem a kształtowaniem się tożsamości.

Individuals who have experienced aphasia often create narratives about beginnings – about relearning language and cultural codes, about finding one’s bearings in space, about expressing experiences. Many of these narratives form an idiom of personal experience, an account of regaining oneself through language. In this article Muca describes and analyses the work of Karolina Wiktor. Wiktor portrays her episode of aphasia as an experience of a deficiency, loss and renewed creation, through the smallest particles of words, that is to say letters, coming together as a narrative about ‘an explosion of the brain’. For an aphasiac, the creation of a narrative is a sort of (self-)therapy. Analysing such accounts allows us to tackle fundamental questions about cognition, such as the relationship between language and the creation of identity.