Fikcjogramy. Elementy przemian literatury współczesnej

Résumé Pl En

Celem artykułu jest próba uchwycenia krystalizujących się obecnie elementów przemian współczesnych fikcji literackich w obrębie literatury światowej, ze szczególnym uwzględnieniem tendencji formalno- i teoretycznoliterackich oraz ich możliwych konsekwencji recepcyjnych. Główną metatendencją wydaje się charakterystyczny dysonans: jeśli uznać fikcyjność za konceptualne centrum fikcji literackich, to można podzielić je na fikcje centrypetalne i fikcje centryfugalne, czyli fikcje eksponujące swoją fikcyjność oraz fikcje swoją fikcyjność kamuflujące. Pośród jednego i drugiego rodzaju fikcji pojawia się seria wyraźnie rozpoznawalnych chwytów, których wstępna analiza jest przedmiotem dalszej refleksji.

This article aims to capture the current transformation in contemporary literary fiction across the world, with a particular concern for emerging formal and literary theoretical tendencies and their possible reception. The main meta­tendency seems to be a characteristic dissonance: if we accept that fictionality is a conceptional centre of literary fiction, then it can be classified into centripetal fiction and centrifugal fiction, i.e. fiction that exposes it own fictionality and fiction that camouflages it. A series of clearly recognizable strategies emerges in both cases. Żychliński proposes a preliminary analysis of these strategies.