Fragmenty, resztki i przekleństwo archiwum – o nostalgii w kulturze found footage

Résumé Pl En

Dlaczego współczesna kultura jest tak bardzo przywiązana do swojej przeszłości oraz skoncentrowana na własnych resztkach, które w zadziwiająco krótkim czasie stały się głównym obszarem zainteresowania jej twórców? Autor pragnie odnaleźć odpowiedź na to pytanie, wykorzystując quasi-pojęcie „widma” Jacquesa Derridy do interpretacji artystycznej twórczości „found footage” – prac Billa Morrisona oraz innych artystów zafascynowanych niezwykle twórczą i produktywną siłą rozkładu. Ten ciekawy gatunek filmowy, nieustannie zapatrzony w przepastne zasoby archiwum, nie tylko wyciąga na światło dzienne ślady nieistniejącej już dawno rzeczywistości, budzi w swoich widzach głębokie poczucie nostalgii oraz wskazuje na słabą obecność przeszłości w teraźniejszości, ale przede wszystkim fetyszyzuje resztki.

Why is today’s culture so deeply attached to the past and focused on its own remnants, which have surprisingly quickly come to represent its creators’ main field of interest? Marzec explores this question by drawing on Jacques Derrida’s quasi-concept of the ‘spectre’ in order to interpret the artistic ‘found footage’ work of Bill Morrison and other artists fascinated by the unusually creative and productive force of disintegration. This interesting film genre, forever gazing into the abyss of archival resources, not only brings to light the traces of a reality that has long ceased to exist – it also inspires a deep sense of nostalgia in its viewers and points to the faint presence of the past in the present, but above all, it fetishizes remnants.