Książka Zwierzęta na zakręcie, przygotowana przez Beatę Mytych-Forajter, to antologia tekstów romantycznych, traktujących o relacjach ludzi wieku XIX ze zwierzętami, podziwianymi, budzącymi fascynację, ale także stanowiącymi źródło lęku. Nieludzcy towarzysze dają do myślenia i dziwią, dotrzymują tow...
Ucisz w sobie człowieka, a pielęgnuj zwierzątko [...].Zwierzęta przyglądają się nam od zawsze. Były bowiem tutaj, w świecie – wcześniej, są od ludzi bytowo starsze. Poprzedzają nas, o czym przypomina biblijny opis stworzenia, ale także odkrycia biologów i paleontologów. Na ten fakt wskazał także Jac...
Wiedeń, 1834 rokGdy potem spacerowaliśmy po ogrodzie, gdzie pokazywał mi uprawiane przez siebie kwiaty, obiecał mi swoje wiersze, żebym mógł go wspominać, i zaprowadził do pomnika, który postawił na grobie żony, z jej ostatnimi słowami, by jej nie zapomniał (umarła rok temu); zostawiła mu po sobie m...
[...] dziwnym było naprawdę i rzadkim zjawiskiem widzieć człowieka, osobliwszym sposobem wstrzemięźliwego, żyjącego ciągle, bez żadnej przerwy, jak dawni anachoreci na puszczy. Pokarm Oleszkiewicza, który nigdy u nikogo nie przyjmował obiadu, pokarm jego zwyczajny, codzienny, niezmienny był: albo ta...
1 lipca. Jak zwykle, wyszedłem z rana i obszedłem część górzystą i zarosłą boru Montmorency. Odkryłem niedaleko, w bok cmentarza kasztan mniej gruby, lecz rozłożystszy nierównie od kasztana już wspomnianego. Tyle mnie ogrom tego rodzaju drzew zadziwia, tyle zastanawia ogołocenie lasów tych z wszelki...
Adam powiadał kiedyś o jednym swoim znajomym, że był dla niego jak cukrowa woda: z początku zda się smaczna, a w końcu wzbudzająca nudności i ckliwość. Otóż ja ci to samo powiadam o kraju lombardzkim. Z pierwszego rzutu oka zachwycił mię jak raj; a teraz myślę, że gdyby raj miał być wciąż taki – to...
Gdyśmy się ujrzeli pod prawdziwym dachem, wpośród prawdziwych drzwi i okien, gdzie nic nam na głowę nie kapało, gdzie w nocy żadne zwierzę nie zaglądało, myśleliśmy, że jesteśmy w raju. Wprawdzie i tam nie brakło zwierząt. Co wieczór seciny szczurów, goniąc się nad pułapem i za ścianami, wyprawiały...
Po pampach i łąkach rozlega się rżenie niezliczonych stadnin koni z gatunku pięknej rasy andaluzkiej, którą hiszpańscy zdobywcy sprowadzili z Europy, a która rozradzając się niesłychanie szybko na tych stepach i bujając swobodnie, znacznie się wzmocniła. W lat dwadzieścia po ukazaniu się po raz pier...
Głównym przedmiotem ich handlu są źwierzęta domowe i niektóre produkta sprzedawane w surowym stanie. Żadnych nie mają u siebie fabryk i rękodzielni, niewielu i to najgorszych i najdroższych rzemieślników, u których także, nigdy prawie, nie ma nic gotowego, lecz wszystko zamawiać potrzeba.Niepodobna...
Głównym zatrudnieniem, bogactwem i jedynym prawie środkiem do życia Kirgizów jest (jak rzekłem) chów źwierząt domowych. Miarą zamożności naszej jest obszar ziemi, liczba dusz poddanych lub też obrachowany na pieniądz dochód roczny. W stepach Kirgizów liczy się wszystko na konie, bydło, wielbłądy, ow...
Ze źwierząt znajdujących się w stepach tutejszych, oprócz domowych wielbłądów, koni, bydła rogatego, owiec, kóz i psów, widzieć tu można czasami wilków i zajęcy. Często odwiedzają te strony ogromne stada antyllop. Mnóstwo jest małych źwierzątek zwanych susłami oraz ziemnych zajączków (dipus); wiele...
Brzeg Wołgi był w tym miejscu gliniasto piaszczysty, czasami zu‑ pełnie niczym niepokryty, czasami porosły małemi krzakami lub biednymi zżółkłem trawami; niekiedy nawet spotykałem kawałki niezłych łąk, nieco zieleńszych, i małe kawałki stepu, pokryte pro‑ sem. Od czasu do czasu, widzieliśmy w blisko...
Komendant później, gdy mnie znalazł w takim stanie, pozwolił trzy razy w tydzień przechodzić się na brzeg oceanu, co mi wielką ulgę przyniosło, a później i większą znalazłem powolność chodzenia. Gospodarz mój nauczył mnie po rusku czytać; schodził mi czas na czytaniu, dopóki wzroku nie osłabiłem prz...
Paryż 1851Najpospolitszy u nas i w całej Europie niszczyciel zwierząt i bydląt pożytecznych człowiekowi, jest Wilk, równie zuchwały rozbojnik jak zręczny złodziej baranów, źrebiąt, kóz, swiń, a czasem i ptac‑ twa domowego. Na pochwycenie większej zdobyczy, np. konia albo wołu, wilki wyprawiają się w...
W tym czasie nowe widowisko ciekawe i bawiące zajmowało mię: były to latające ryby. W istocie, rzecz to bardzo ciekawa widzieć, jak z niezmiernego morza wylatują jakby jaskółki, krążą ponad jego powierzchnią i znowu się do niego chowają. Czarne skrzydełka tych rybek, białosrebrne piersi, ogon widłow...
Jaskółka zajęła sobie bez ceremonii nasze mieszkania; umieszcza się pod naszemi oknami, pod naszemi dachy, w naszych kominach. Nie obawia się nas wcale. Powiadają, że ufa swemu niezrównanemu skrzydłu; lecz nie: powierza nam także swe gniazdo, swe dzieci. Oto dlaczego stała się panią domu. Nie tylko...
Razem też z pyłem przyleciały trzy ptaszki lądowe, z których jeden, jakiś piękny, biały, z czubkiem, bardzo był zmordowany: usiadł na linie, chciał odpocząć, ale się chwiał, trzepotał i zdawało się, że spadnie. Chciano go złowić, ale się ledwo do niego zbliżyli majtkowie, zerwał się i poleciał. Drug...
Sześć tygodni spędziłem na „Helwecji”, długie jak sześć wieków.Pewnego poranku obaczono zabłąkane ptaszki, które świegocąc, czepiały się masztów. Były one posłankami zgody i pokoju dla wszystkich. Zapędzone wiatrem od brzegów lądu, zgubiwszy drogę, chroniąc się od śmierci, przyfrunęły do nas, zwiast...
26 stycznia o szóstej rano bar. 635,3 [mm], ter. 13,1°. Tego dnia odbyłem mozolną, ale jedną z najpiękniejszych moich wycieczek w Kordyliery. Pierwej powiem, co się mnie zdarzyło na noclegu. Spałem pod rozłożystym cyprysem, na wilgotnej nieco murawie. O północy czuję we śnie, a może na w pół zbudzon...
Przebyliśmy na koniec Mały Hryczyn, a wjechaliśmy na Wielki, tak przynajmniej utrzymuje nasz furman udający, że zna lepiej od nas miejscowość, bo ją kiedyś przebywał, a oprócz niego zapytać się nie było u kogo; nie spotkaliśmy na tej przestrzeni żadnej ludzkiej twarzy, tylko chmury kaczek i ptactwa...
Lubiłem błądzić w cieniu puszczy dziewiczej nad brzegami Ohio. Ach! jakże pełną tam oddychałem piersią. Gdy porzuciwszy chaty osadników, ujrzałem się pierwszy raz wśród owej dzikiej, a tak poważnej i uroczej przyrody rozpostartej naokoło mnie, czułem się być w szale jakiegoś niewymownego uszczęśliwi...
Godzina 11 w nocy, Rzym.Otóż i koniec naszych miłych majówek! Ale trzebaż, że jak pierwsza do Fiumicino, tak i ta dziś ostatnia w Villi Adriana zakończyła się jakby znakiem złej wróżby. Tam cyganka, tu żmija. Z Tivoli, na resztę popołudnia, zajechaliśmy raz jeszcze do Villi Adriana. Panienki chciały...
Upał się coraz bardziej wzmaga, trawy wokoło wypalone, droga równa i szeroka, równie szeroka jak długa, bo można jechać po niej, gdzie się tylko podoba, i nikt się nie zagniewa, że jedziesz po polu. Jaszczurki stepowe na wszystkie strony szeleszczą między zeschłymi i na pół skruszonymi trawami, czas...
Fale pod lekkim wiatrem rozbijały się z szumem u stóp naszych. Adam mówił o głosach natury, i utrzymywał, że w nich jest pierwszy kamerton i zasada wszelkiej harmonii, miary i rytmu – tak w muzyce, jak i w poezji. (Monotonny plusk fal jednych po drugich, i to w regularnych przestankach, zdawał mi si...